AUTOR:     Janusz S. Bień
AFILIACJA: Uniwersytet Warszawski
TYTUŁ:     Dygitalizacja słowników historycznych
           w Katedrze Lingwistyki Formalnej UW 


STRESZCZENIE:

W referacie zostaną przedstawione krótko najważniejsze metody i
narzędzia stosowane do dygitalizacji słowników i wybranych materiałów
źródłowych, ze szczególnym uwzględnieniem wyszukiwarki
leksykograficznej dostępnej pod adresem http://wbl.klf.uw.edu.pl/.



AUTOR:     Włodzimierz Gruszczyński(1) i Maciej Ogrodniczuk(2)
AFILIACJA: Szkoła Wyższa Psychologii Społecznej(1) i IPI PAN(2)
TYTUŁ:     Cyfrowa Biblioteka Druków Ulotnych Polskich i Polski
           Dotyczących z XVI, XVII i XVIII w. 


STRESZCZENIE:

Projekt „Cyfrowa Biblioteka Druków Ulotnych Polskich i Polski
Dotyczących z XVI, XVII i XVIII w.” miał na celu stworzenie dostępnej
nieodpłatnie w Internecie biblioteki zawierającej możliwie wszystkie
zachowane i opisane w literaturze starodruki ulotne. Zostały one
zebrane głównie na podstawie zawierającej opisy prawie 2
tys. jednostek bibliograficznych pracy Konrada Zawadzkiego „Gazety
ulotne polskie i Polski dotyczące od XVI-XVIII wieku”, rozszerzonej
podczas kwerendy archiwalnej o pozycje odkryte lub opisane już po jej
wydaniu. Dla dużej liczby druków (niespełna 70%) udostępniono
jednocześnie w formacie DjVu ich skany wykonane z mikrofilmów
znajdujących się w zbiorach Biblioteki Narodowej w Warszawie.

Wybrane druki zostały skomentowane pod względem historycznym,
medioznawczym lub lingwistycznym w celu objaśnienia mniej znanych
realiów, których tekst zamieszczony w danym druku dotyczy oraz
nieczytelnych dla współczesnego odbiorcy metafor i symboli. W wypadku
tekstów tłumaczonych lub wzorowanych na tekstach obcojęzycznych,
wskazane zostały teksty źródłowe (lub za takie uchodzące) oraz teksty
pochodne, by ułatwić porównywanie różnojęzycznych wersji informacji
dotyczących tego samego wydarzenia, a wywodzących się zapewne z
jednego źródła. Tego rodzaju komentarze nie są obecne w
dotychczasowych bibliotekach cyfrowych i stanowią novum projektu.

Osobnym wynikiem projektu było dostosowanie platformy EPrints do
wyszukiwania druków wg różnych kryteriów, zarówno takich, które
standardowo wykorzystywane są w opisach bibliograficznych, jak i mniej
typowych: tematycznych, gatunkowych i innych. W oparciu o tekst
oryginalny uzupełniony o źródła wykryte w czasie trwania projektu
wykonano ponadto elektroniczny skład typograficzny rozszerzonej wersji
bibliografii Zawadzkiego.

Projekt został zrealizowany w Instytucie Dziennikarstwa Uniwersytetu
Warszawskiego i był dofinansowany ze środków Ministerstwa Kultury i
Dziedzictwa Narodowego oraz Fundacji na rzecz Rozwoju Szkolnictwa
Dziennikarskiego. Zbiory Biblioteki dostępne są pod adresem
http://www.cbdu.pl oraz za pośrednictwem Federacji Bibliotek
Cyfrowych.



AUTOR:     Agnieszka Mykowiecka
AFILIACJA: IPI PAN
TYTUŁ:     Przetwarzanie historycznych dokumentów tekstowych
           w projekcie SYNAT 


STRESZCZENIE:

Referat poświęcony będzie jednemu z licznych podzadań projektu
„Utworzenie uniwersalnej, otwartej, repozytoryjnej platformy
hostingowej i komunikacyjnej dla sieciowych zasobów wiedzy dla nauki,
edukacji i otwartego społeczeństwa wiedzy” (SYNAT, www.synat.pl)
zatytułowanemu: „Narzędzia wykorzystujące metody lingwistyki
korpusowej i analizy dokumentów tekstowych”.

Celem tego zadania jest opracowanie metod i narzędzi usprawniających
proces udostępniania niewspółczesnych tekstów polskich.  Dwa
podstawowe problemy utrudniające ten proces to brak efektywnych metod
zamiany starodruków na postać tekstową oraz różnice w słownictwie,
które utrudniają zrozumienie starych tekstów. W ramach projektu SYNAT
zajmować się będziemy głównie tym drugim zagadnieniem – budową i
udostępnianiem słowników pojedynczych słów oraz fraz, a także
interfejsami pozwalającymi na ich wykorzystanie w trakcie przeglądania
starodruków.

Referat poświecony będzie planom związanym z realizacją tych zadań i w
zamierzeniu stanowić ma zachętę do dyskusji nad przyjętymi założeniami
oraz możliwościami wykorzystania i rozwijania już istniejących zasobów
oraz zaproszenie do ewentualnego udziału w budowie lub udoskonalaniu
potrzebnych zasobów lingwistycznych.