AUTOR:     Agnieszka Patejuk, Adam Przepiórkowski
AFILIACJA: IPI PAN
TYTUŁ:     Co i kiedy można skoordynować w polskim oraz
           czy i jak to opisać w LFG 

STRESZCZENIE:

W literaturze LFG (ang. Lexical-Functional Grammar) powszechnie
przyjmuje się, że wszystkim członom koordynacji powinna odpowiadać ta
sama funkcja gramatyczna. Jednak w Narodowym Korpusie Języka Polskiego
(nkjp.pl) można znaleźć przykłady, które podają tę tezę w wątpliwość:

(1) Władzą raz zdobytą nie miał zamiaru z nikim i nigdy się dzielić.
(2) Zważmy, czy komukolwiek, kiedykolwiek i do czegokolwiek przydał
    się poradnik.

W powyższych przykładach poszczególne człony koordynacji odpowiadają
różnym funkcjom gramatycznym, możliwa jest m.in. koordynacja
argumentów („z nikim”, „komukolwiek”) i modyfikatorów („nigdy”,
„kiedykolwiek”). Istnieją też przykłady, które pokazują, że mogą
zostać skoordynowane elementy należące do różnych poziomów struktury
funkcyjnej:

(3) Nic i nikogo nie może tłumaczyć.

Pierwszy człon koordynacji („Nic”) pełni funkcję podmiotu czasownika
głównego („może”), podczas gdy drugi człon („nikogo”) jest
dopełnieniem bezokolicznika („tłumaczyć”). Oba argumenty należą
zatem na poziomie struktury funkcyjnej do różnych fraz. Z kolei w
poniższym przykładzie:

(4) Skąd i jakie zdobywał informacje?

pierwszy człon („Skąd”) modyfikuje czasownik („zdobywał”), z kolei
drugi („jakie”) modyfikuje jego dopełnienie, rzeczownik
(„informacje”).

Ostatnią kwestią, która zostanie poruszona, jest reprezentacja takich
konstrukcji w strukturze funkcyjnej. Przedstawione dotychczas
przykłady pozostają gramatyczne po usunięciu spójnika:

(5) Nic nikogo nie może tłumaczyć.

Sugeruje to, że można je analizować jako podrzędniki należące do jednej
struktury, w przeciwieństwie do:

(6) czy i ile będzie mogła zarobić tego typu placówka?
(7) *czy ile będzie mogła zarobić tego typu placówka?

Niegramatyczność (7) sugeruje, że elementy skoordynowane w (6) należy
traktować jako podrzędniki dwóch predykatów:

(8) czy będzie mogła zarobić tego typu placówka i ile będzie mogła
    zarobić tego typu placówka?

Podczas referatu zostanie przedstawiona formalizacja opisu takich
zjawisk zaimplementowana w ramach polskiej gramatyki LFG powstającej w
IPI PAN.